Omgaan met gevoelens

Gepubliceerd op 19 september 2024 om 17:45

In mijn eerdere blogs over gevoelens, angst en afweermechanismen heb ik een basis uitgelegd. In deze blog geef ik vooral suggesties hoe je met je gevoelens kunt omgaan als je deze gaat ervaren of hier bewust van wordt. 

Eerder schreef ik al dat veel mensen bang zijn om hun eigen gevoelens te voelen. Stel je voelt tijdens een diner met collega's opeens een boosheid opkomen naar de collega naast je omdat deze zit te roddelen over een afwezige leidinggevende, dan kan een gedachte als 'ik wil hier geen ruzie krijgen' ervoor zorgen dat je je boosheid opeens beangstigend vindt en deze weg drukt. 

Maar als je zo denkt, wat trouwens heel veel mensen doen, dan plak je twee 'dingen' op elkaar. Het voelen van boosheid koppel je meteen aan 'ruzie krijgen' en daardoor druk je je boosheid weg. Laten we het in 'stappen' bekijken. 

Stap 1: De emotie of het gevoel. Je merkt dat je boos wordt omdat je bijvoorbeeld 'moet' luisteren naar roddels over een collega die zich niet kan verdedigen omdat deze afwezig is. Het voelen van deze boosheid is stap 1. Je kunt dan bijvoorbeeld merken dat je een frons krijgt en onrustig wordt. Je denkt vast iets van 'nou zeg, wat is dit onaardig', waaraan je kunt merken dat je boos wordt. Dit ervaren van boosheid mag je gewoon toelaten. Je hoeft er niet bang voor te worden, je voelt of ervaart het gewoon. Dit is een proces in jezelf en hoef je op zich met niemand te delen.

Stap 2: Cognitie, overwegingen of anders gezegd 'je gaat bedenken wat je met deze boosheid wilt doen'. Ga je het (al of niet vriendelijk) zeggen tegen de collega die aan het roddelen is? Besluit je het voor je te houden en deze collega voortaan maar wat op afstand te zetten, omdat je bedenkt dat deze collega toch niet zo te vertrouwen is als je had gedacht? Ga je even naar het toilet en lucht je je boosheid in jezelf door daar gewoon even heel goed de boosheid te 'voelen'? Welke keuze je ook maakt, als het goed voelt voor jou is dat prima. Wel is het zo dat als degene op wie je boos bent iemand is die je eigenlijk heel dierbaar is of dichtbij je staat, dat het beter is om het wel met deze persoon te delen (op dat moment of later). Anders gaat het tussen jullie in staan en dat veroorzaakt verwijdering in het contact. 

Probeer in ieder geval de boosheid te ervaren (op dat moment of later), want dat lucht op. Anders krop je het op en daar word je nooit gelukkig van. De ene persoon krijgt er uiteindelijk hoofdpijn door, de ander zit met met een opgefokte onrust in zich bij thuiskomst en gaat snoepen, weer een ander zit een paar uur 'van binnen op slot', enz.. 

 

Soms zijn mensen bang dat ze hun emoties niet onder controle hebben - door wat voor ervaringen dan ook- en wat vervolgens een reden kan zijn om deze emoties of gevoelens weg te duwen. Als je in een vergadering zit en je ziet opeens privé een appje langs komen dat je partner de relatie met jou uit maakt, dan kan een verdriet of boosheid je overvallen. Als je dan denkt 'ik wil hier niet gaan huilen' of je voelt schaamte en je wilt het niet voelen op dat moment, dan kun je er ook bewust voor kiezen om je gevoelens even te parkeren. Dan denk je bijvoorbeeld "oh nee, niet nu", dan druk je je verdriet weg en concentreer je je bijvoorbeeld op het onderwerp van de vergadering of op het vlindertje op het raam. Dat kan lukken, maar dan is het wel heel belangrijk dat je er later op de dag of 's avonds thuis wel aandacht aan geeft. Opkroppen van gevoelens kan er anders voor zorgen dat je uiteindelijk bijvoorbeeld gaat vastlopen, dat je vermoeider raakt, dat je lichamelijke problemen krijgt, dat je somber wordt of meer angst en spanning gaat ervaren.